Voorbeeld:
Het is ouderavond en de school heeft bedacht dat ze vroeg beginnen omdat ze zoveel ouders moeten spreken die dag. Het is druilerig weer en de spits is niet te overzien. Het lijkt wel dat alle wegen verstopt zitten. Eén van de twee ouders belt naar huis met de mededeling dat het net gaat lukken. En hoewel de tijd vordert, komt deze ouder maar niet. De andere ouder wordt ongeduldig, want zo komen ze te laat. Veel later dan de planning vertrekken ze naar de school. Overmaat van ramp komen ze ook weer vast te zitten in een file en later nog en als ze denken nu door te kunnen rijden nog een. De stress en frustratie is inmiddels op een hoogtepunt aangekomen. Op dat moment gaan de twee kinderen op de achterbank vervelend doen. Buiten proporties krijgen ze nu de volle laag van de ouders.
De frustratie die opgebouwd is naar een kookpunt wordt los gelaten op iemand die de persoon op dat moment stoort. Zo gaat het ook bij honden.
Voorbeeld (waar gebeurd): een Duitse dog en een mix uit het buitenland wonen bij elkaar. Ze kunnen goed met elkaar overweg en er is geen reden om aan te nemen dat ze met elkaar gaan vechten. De Duitse dog heeft alleen last om ervaringen/prikkels op straat te verwerken. Op een wandeling gebeurt er van alles. Een hond achter een hek die de twee honden aanblaft, een bladblazer en even later ook nog iemand die een lege container vlakbij de honden verplaatst wat veel lawaai maakt. De emmer van de Duitse dog is inmiddels vol gelopen en hij staat op het punt van uitbarsten. De eigenaar loopt op een gegeven moment op een fietspad en geeft een fietser aan dat hij er aan komt met een enkele ting van zijn bel. De Duitse dog bedenkt zich geen moment en vliegt bovenop de mix.
Het opstapelen van niet verwerkte gebeurtenissen wordt ook wel stacking genoemd. Het uitvallen naar iets of iemand wat eigenlijk niets met de gebeurtenis te maken heeft, wordt redirection aggression of omgerichte agressie genoemd. De opgebouwde frustratie wordt zo heftig, dat er een ontlading nodig is. Dit gebeurt vaak op hetgeen wat de situatie op dat moment verstoord.
Nog drie voorbeelden:
Een hond loopt veel los in de tuin. Als er dan een andere hond langs komt vliegt hij er vol op af en gaat helemaal uit zijn plaat bij het hek. Hij blijft de hond volgen, net zo lang totdat deze uit het zicht is. Een andere hond, huisgenoot en ook speelmaatje van de hond die zo uitvalt, is heel stabiel. Het interesseert deze hond niet of er een andere hond aan de andere kant van het hek loopt of zelfs terug blaft. Wel ziet deze hond het als ongewenst gedrag en probeert de uitvallende hond bij het hek weg te krijgen door hem uit te dagen tot spel. De uitvallende hond is inmiddels zo opgefokt dat deze zijn frustratie laat afvloeien op degene die hem op dat moment stoort: de hond die hem aan het uitdagen is tot spel.
Ook nu weer een uitvallende hond. Een hond die met de eigenaar meeloopt aan de riem. Elke keer wanneer deze hond een andere hond tegenkomt, raakt hij gefrustreerd. De eigenaar die zich schaamt voor het gedrag van de hond, probeert er wat aan te doen en raakt de hond even aan om het gedrag bij te sturen. De hond draait zich razendsnel om en bijt de eigenaar. Ook hier heb je te maken met redirection aggression of omgerichte agressie waarbij de frustratie geprojecteerd wordt op, in dit geval, de eigenaar.
Op de foto is te zien dat de hond zijn frustratie uit op een agent die langs loopt. Dit is natuurlijk niet de bedoeling, maar is hier wel een duidelijk voorbeeld van omgekeerde agressie.
Oplossing:
De oplossing is simpel en ingewikkeld tegelijk. Om omgerichte agressie weg te trainen, moet je beginnen om er voor te zorgen dat de hond niet in de frustratie komt die de trigger is voor het gedrag. Zorg er voor dat of je de frustratie voor bent. Of nog beter zorg dat de hond niet meer gefrustreerd raakt van de prikkel(s) wat uiteindelijk zorgt voor opgekropte energie die tot uitbarsting kan komen. Alleen hoe je dit exact moet doen, is per hond verschillend. Het ligt maar helemaal aan de omgeving/situatie waarin de prikkel zich voordoet of wat de achterliggende reden is dat de hond zo opgefokt raakt. Als je dat onder controle hebt, heb je ook geen omgerichte agressie meer.
